The Project Gutenberg eBook, El la Biblio, by Ludwik Lejzer Zamenhof

This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org

Title: El la Biblio

Author: Ludwik Lejzer Zamenhof

Release Date: February 26, 2004 [eBook #11307]

Language: Esperanto

***START OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK EL LA BIBLIO***

Produced by Distributed Proofreaders Europe, http://dp.rastko.net Project by David Starner, Carlo Traverso and Tapio Riikonen

El la Biblio

Elektitaj ĉapitroj de la Psalmaro, Sentencoj de Salomono kaj Predikanto el la originalo tradukitaj de

Dro L.L. Zamenhof

3a eldono (7a-12a miloj)

1924

La Psalm'ar'o

Psalm'o I.

1. Feliĉ'a est'as la hom'o, kiu ne ir'as laŭ konsil'o de mal'pi'ul'o'j, nek star'as sur voj'o de pek'ul'o'j, nek sid'as en kun'sid'o de blasfem'ant'o'j,

2. sed li nur hav'as dezir'o'n por la leĝ'o de Di'o, kaj pri Li'a leĝ'o li pens'as tag'e kaj nokt'e.

3. Kaj li est'os kiel arb'o, plant'it'a apud akv'a'j torent'o'j, don'ant'a si'a'n frukt'o'n en si'a temp'o, kaj kies foli'o ne velk'as; kaj en ĉio, kio'n li far'as, li sukces'os.

4. Ne tiel est'as la mal'pi'ul'o'j, sed ili est'as kiel gren'vent'um'aĵ'o, kiu'n dis'blov'as la vent'o.

5. Tial ne star'os fortik'e la mal'pi'ul'o'j ĉe la juĝ'o kaj la pek'ul'o'j en societ'o de pi'ul'o'j:

6. ĉar Di'o kon'as la voj'o'n de pi'ul'o'j, kaj la voj'o de mal'pi'ul'o'j pere'os.

Psalm'o III.

1. Psalm'o de Davido, kiam li for'kur'is de si'a fil'o Absalono.

2. Di'o, kiel mult'a'j est'as mi'a'j prem'ant'o'j, mult'a'j lev'iĝ'is kontraŭ mi!

3. Mult'a'j dir'as pri mi'a anim'o: ne ekzist'as por ĝi sav'o de Di'o.—Sel'a [Hebre'a muzik'a termin'o].

4. Sed Vi, Di'o, est'as ŝild'o por mi, mi'a honor'o kaj lev'ant'o de mi'a kap'o.

5. Per mi'a voĉ'o mi vok'as al Di'o, kaj Li respond'as al mi de Si'a sankt'a mont'o.—Sel'a.

6. Mi kuŝ'iĝ'as kaj en'dorm'iĝ'as, kaj mi vek'iĝ'as, ĉar Di'o mi'n sub'ten'as.

7. Mi ne tim'as mult'a'j'n mil'o'j'n da hom'o'j, kiu'j est'as ĉirkaŭ mi.

8. Lev'iĝ'u, Di'o, help'u mi'n, mi'a Sinjor'o, ĉar Vi frap'is al ĉiu'j mi'a'j mal'amik'o'j la vang'o'j'n, la dent'o'j'n de la mal'pi'ul'o'j Vi frakas'is.

9. Ĉe Di'o est'as la help'o; super Vi'a popol'o est'as Vi'a ben'o.—Sel'a.

Psalm'o XIX.

1. Al la ĥor'estr'o. Psalm'o de Davido.

2. La ĉiel'o'j rakont'as la glor'o'n de Di'o, kaj la far'o'j'n de Li'a'j man'o'j raport'as la ĉiel'a firm'aĵ'o.

3. Tag'o al tag'o trans'don'as dir'o'n, kaj nokt'o al nokt'o far'as sci'ig'o'n.

4. Sen parol'o kaj sen vort'o'j; oni ne aŭd'as ili'a'n voĉ'o'n.

5. Tra la tut'a mond'o ir'as ili'a ordon'o, kaj ĝis la fin'o de la univers'o ir'as ili'a'j vort'o'j; por la sun'o Li aranĝ'is tend'o'n inter ili.

6. Kaj ĝi el'ir'as kiel fianĉ'o el si'a baldaken'o, ĝoj'as kiel hero'o, tra'kur'ant'a si'a'n voj'o'n.

7. Sur unu rand'o de la ĉiel'o est'as ĝi'a lev'iĝ'o, kaj ĝi'a rond'ir'o est'as ĝis ali'a'j rand'o'j, kaj neni'o kaŝ'iĝ'as antaŭ ĝi'a varm'eg'o.

8. La instru'o de Di'o est'as perfekt'a, ĝoj'ig'as la anim'o'n; la atest'o de Di'o est'as cert'a, ĝi saĝ'ig'as sen'saĝ'ul'o'n.

9. La ordon'o'j de Di'o est'as just'a'j, ĝoj'ig'as la kor'o'n; la ordon'dir'o de Di'o est'as klar'a, far'as lum'o'n antaŭ la okul'o'j.

10. La instru'o de Di'o est'as pur'a, rest'as etern'e; la juĝ'o'j de Di'o est'as ver'a'j, kaj ĉiu'j est'as just'a'j.

11. Ili est'as pli dezir'ind'a'j, ol or'o kaj ol mult'e da plej pur'a or'o; ili est'as pli dolĉ'a'j, ol miel'o kaj ĉel'ar'a'j miel'gut'o'j.

12. Ankaŭ Vi'a sklav'o instru'iĝ'is per ili; kiu ili'n observ'as, hav'as grand'a'n rekompenc'o'n.

13. Kiu sci'as si'a'j'n erar'o'j'n? Pur'ig'i mi'n de erar'o'j kaŝ'it'a'j.

14. Ankaŭ de intenc'a'j erar'o'j de'ten'u Vi'a'n sklav'o'n, ke ili ne reg'u super mi. Tiam mi est'os perfekt'a kaj pur'a de grand'a pek'o.

15. Akcept'u favor'e la vort'o'j'n el mi'a buŝ'o kaj la parol'o'n de mi'a kor'o antaŭ Vi, ho Di'o, mi'a protekt'ant'o kaj mi'a sav'ant'o.

Psalm'o XXIII

1. Psalm'o de Davido. Di'o est'as mi'a paŝt'ist'o, mi mank'o'n ne hav'os.

2. Sur verd'a'j herb'ej'o'j Li ripoz'ig'as mi'n, apud trankvil'a'j akv'o'j Li konduk'as mi'n.

3. Li kviet'ig'as mi'a'n anim'o'n, Li konduk'as mi'n laŭ voj'o de la ver'o, pro Si'a nom'o.

4. Eĉ kiam mi ir'os tra val'o de mal'lum'o, mi ne tim'os mal'bon'o'n, ĉar Vi est'as kun mi; Vi'a baston'o kaj apog'iĝ'il'o trankvil'ig'os mi'n.

5. Vi kovr'as por mi tabl'o'n antaŭ mi'a'j mal'amik'o'j; Vi gras'ig'is per ole'o mi'a'n kap'o'n, mi'a pokal'o est'as plen'ig'it'a.

6. Nur bon'o kaj favor'o sekv'os mi'n en la daŭr'o de mi'a tŭta viv'o, kaj mi rest'os en la dom'o de Di'o mult'a'j'n jar'o'j'n.

Psalm'o XXIV.

1. Psalm'o de Davido. Al Di'o aparten'as la ter'o kaj ĉio, kio ĝi'n plen'ig'as, la mond'o kaj ĉiu'j ĝi'a'j loĝ'ant'o'j.

2. Ĉar Li apud la mar'o'j ĝi'n fond'is kaj apud la river'o'j ĝi'n fortik'ig'is.

3. Kiu lev'iĝ'os sur la mont'o'n de Di'o, kaj kiu star'os sur Li'a sankt'a lok'o?

4. Tiu, kiu hav'as pur'a'j'n man'o'j'n kaj sen'makul'a'n kor'o'n, kiu ne for'don'is si'a'n anim'o'n al mal'ver'o kaj ne ĵur'as tromp'e.

5. Li ricev'os ben'o'n de Di'o kaj bon'far'o'j'n de la Plej'alt'a, li'a sav'ant'o.

6. Tio est'as la gent'o de Li'a'j ador'ant'o'j, de la serĉ'ant'o'j de Vi'a vizaĝ'o, Di'o de Jakobo.—Sel'a.

7. Lev'u, pord'eg'o'j*, vi'a'j'n kap'o'j'n, kaj lev'iĝ'u, pord'o'j de la mond'o, por ke en'ir'u la reĝ'o de glor'o.

8. Kiu est'as tiu reĝ'o de glor'o? Di'o la fort'a kaj potenc'a, Di'o la potenc'ul'o de milit'o.

9. Lev'u, pord'eg'o'j vi'a'j'n kap'o'j'n, kaj lev'iĝ'u, pord'o'j de la mond'o, por ke en'ir'u la reĝ'o de glor'o.

10. Kiu est'as tiu reĝ'o de glor'o? Di'o Cebaot, Li est'as la reĝ'o de glor'o.—Sel'a.

Psalm'o XXVII.

1. De Davido. Di'o est'as mi'a lum'o kaj mi'a sav'o; kiu'n mi dev'as tim'i? Di'o est'as la fort'o de mi'a viv'o; kiu pov'as mi'n terur'i?

2. Kiam al'proksim'iĝ'os al mi mal'bon'far'ant'o'j, por manĝ'i mi'a'n karn'o'n, mi'a'j kontraŭ'ul'o'j kaj mal'amik'o'j,—ili sur'puŝ'iĝ'os kaj fal'os.

3. Se el'paŝ'os kontraŭ mi'n arme'o, mi'a kor'o ne ek'tim'os; se lev'iĝ'os kontraŭ mi'n milit'o, ankaŭ tiam mi hav'os fid'o'n.

4. Nur unu afer'o'n mi pet'as de Di'o, nur tio'n mi dezir'as, ke mi rest'u en la dom'o de Di'o en la daŭr'o de mi'a tut'a viv'o, por rigard'i la ĉarm'o'n de Di'o, admir'i Li'a'n templ'o'n.

5. Ĉar Li kovr'os mi'n en Si'a kaban'o en la tag'o de mal'bon'o, Li kaŝ'os mi'n en kaŝ'it'a lok'o de Si'a tend'o, sur rok'o'n Li lev'os mi'n.

6. Kaj nun lev'iĝ'os mi'a kap'o super mi'a'j'n mal'amik'o'j'n, kiu'j mi'n ĉirkaŭ'as, kaj mi ofer'far'os en Li'a tend'o ofer'o'j'n de dank'o, mi kant'os kaj glor'os Di'o'n.

7. Aŭskult'u, ho Di'o, mi'a'n voĉ'o'n, kiam mi vok'as, kor'favor'u mi'n kaj respond'u al mi.

8. De Vi dir'as al mi mi'a kor'o: serĉ'u mi'a'n vizaĝ'o'n; Vi'a'n vizaĝ'o'n, ho Di'o, mi serĉ'as.

9. Ne kaŝ'u Vi'a'n vizaĝ'o'n antaŭ mi, ne for'puŝ'u en koler'o Vi'a'n sklav'o'n; Vi est'is mi'a help'o, ne for'puŝ'u kaj ne for'las'u mi'n, Di'o, mi'a sav'o.

10. Ĉar mi'a patr'o kaj mi'a patr'in'o mi'n for'las'is, sed Di'o mi'n akcept'is.

11. Instru'u al mi, Di'o, Vi'a'n voj'o'n kaj konduk'u mi'n sur ĝust'a ir'ej'o, spit'e mi'a'j'n mal'amik'o'j'n.

12. Ne for'don'u mi'n al la vol'o de mi'a'j prem'ant'o'j, ĉar star'iĝ'is kontraŭ mi fals'a'j atest'ant'o'j, plen'a'j de rab'em'ec'o,

13. ke mi ne esper'u vid'i la bon'ec'o'n de Di'o en la land'o de viv'ant'o'j.

14. Esper'u al Di'o, ten'u vi'n fort'e, fort'a est'u vi'a kor'o, kaj esper'u al Di'o.

Psalm'o XXXII.

1. Instru'o de Davido. Feliĉ'a est'as tiu, kies krim'o est'as pardon'it'a, kies pek'o est'as kovr'it'a.

2. Feliĉ'a est'as la hom'o, al kiu Di'o ne kalkul'as li'a'n kulp'o'n kaj en kies spirit'o est'as neni'a mal'ver'o.

3. Kiam mi silent'is, sen'fort'iĝ'is mi'a'j ost'o'j de mi'a ĉiu'tag'a plor'eg'ad'o.

4. Ĉar tag'e kaj nokt'e pez'is sur mi Vi'a man'o; la freŝ'ec'o'n de mi'a'j suk'o'j anstataŭ'is sek'ec'o de somer'o.—Sel'a.

5. Mi'a'n pek'o'n mi konfes'is al Vi, kaj mi'a'n kulp'o'n mi ne kaŝ'is; mi dir'is: mi konfes'os mi'a'j'n krim'o'j'n al Di'o; kaj Vi de'pren'is la kulp'o'n de mi'a pek'o.—Sel'a.

6. Pro tio preĝ'u antaŭ Vi ĉiu pi'ul'o en la ĝust'a temp'o, por ke ĉe la dis'verŝ'iĝ'o de grand'a'j akv'o'j ili li'n ne ating'u.

7. Vi est'as mi'a ŝirm'o; kontraŭ sufer'o Vi mi'n gard'os, per ĝoj'o'j de sav'o Vi mi'n ĉirkaŭ'os.—Sel'a.

8. Mi prudent'ig'os vi'n kaj montr'os al vi la voj'o'n, kiu'n vi dev'as ir'i; kun konsil'o'j mi direkt'os sur vi'n mi'a'n okul'o'n.

9. Ne est'u kiel ĉeval'o, kiel sen'prudent'a mul'o, al kiu'j oni dev'as katen'i la buf'o'n per brid'o kaj buŝ'pec'o, kiam ili ne ir'as al vi.

10. Mult'a'j'n frap'o'j'n hav'as la mal'pi'ul'o, sed kiu fid'as Di'o'n, tiu'n ĉirkaŭ'as favor'o.

11. Ĝoj'u pro Di'o, kaj gaj'u, just'ul'o'j, kaj triumf'u ĉiu'j, kiu'j hav'as pi'a'n kor'o'n!

Psalm'o XXXIV.

1. De Davido, kiam li ŝajn'ig'is si'n frenez'a antaŭ Abimeleĥ, kaj tiu li'n for'pel'is kaj li for'ir'is.

2. Mi glor'os Di'o'n en ĉiu temp'o, ĉiam laŭd'o por Li est'os en mi'a buŝ'o.

3. Per Di'o glor'iĝ'as mi'a anim'o; la humil'ul'o'j aŭd'u kaj ĝoj'u.

4. Glor'u Di'o'n kun mi, kaj ni alt'ig'u kun'e Li'a'n nom'o'n.

5. Mi serĉ'is Di'o'n, kaj Li respond'is al mi, kaj de ĉiu'j mi'a'j danĝer'o'j Li sav'is mi'n.

6. Kiu'j rigard'as al Li ricev'as lum'o'n, kaj ili'a vizaĝ'o ne kovr'iĝ'os per hont'o.

7. Jen tiu ĉi mizer'ul'o vok'is, kaj Di'o aŭd'is, kaj de ĉiu'j li'a'j mizer'o'j Li sav'is li'n.

8. Anĝel'o de Di'o posten'as ĉirkaŭ tiu'j, kiu'j Li'n tim'as, kaj li ili'n sav'as.

9. Prov'u kaj vid'u, kiel bon'a est'as Di'o; feliĉ'a est'as la hom'o, kiu Li'n fid'as.

10. Tim'u Di'o'n, Li'a'j sankt'ul'o'j, ĉar neni'o mank'as al tiu'j, kiu'j Li'n tim'as.

11. Leon'o'j est'as sen'hav'a'j kaj mal'sat'a'j, sed kiu'j serĉ'as Di'o'n, hav'as mank'o'n en neni'a bon'o.

12. Ven'u, infan'o'j, aŭskult'u mi'n, pri tim'o antaŭ Di'o mi vi'n instru'os.

13. Kiu ajn vi est'as, hom'o, kiu dezir'as viv'o'n kaj am'as mult'a'j'n kaj bon'a'j'n tag'o'j'n,

14. gard'u vi'a'n lang'o'n kontraŭ mal'bon'o kaj vi'a'n buŝ'o'n kontraŭ mensog'a parol'o;

15. de'klin'iĝ'u de mal'bon'o kaj far'u bon'o'n, serĉ'u pac'o'n kaj ĉas'u ĝi'n.

16. La okul'o'j de Di'o est'as turn'it'a'j al la pi'ul'o'j, kaj Li'a'j orel'o'j al ili'a'j kri'o'j.

17. La vizaĝ'o de Di'o est'as kontraŭ tiu'j, kiu'j far'as mal'bon'o'n, por eksterm'i de la ter'o la memor'o'n pri ili.

18. Tiu'j kri'as, kaj Di'o aŭd'as kaj de ĉiu'j ili'a'j mizer'o'j Li ili'n sav'as.

19. Proksim'a est'as Di'o al tiu'j, kies kor'o est'as romp'it'a, kaj la spirit'e sufer'ant'a'j'n Li help'as.

20. Mult'a'j est'as la sufer'o'j de pi'ul'o, sed de ĉiu'j Di'o li'n sav'as.

21. Li gard'as ĉiu'j'n li'a'j'n ost'o'j'n, eĉ unu el ili ne romp'iĝ'os.

22. La mal'bon'ul'o'n mort'ig'os la mal'bon'o, kaj la mal'am'ant'o'j de pi'ul'o pere'os.

23. Di'o liber'ig'as la anim'o'n de Si'a'j sklav'o'j, kaj ne pere'os ĉiu'j, kiu'j Li'n fid'as.

Psalm'o XXXVII.

1. De Davido. Ne incit'iĝ'u pro la mal'virt'ul'o'j, ne envi'u tiu'j'n, kiu'j ag'as mal'just'e.

2. Ĉar simil'e al herb'o ili rapid'e de'hak'iĝ'as, kaj kiel verd'a veget'aĵ'o ili for'velk'as.

3. Fid'u Di'o'n kaj far'u bon'o'n; loĝ'u sur la ter'o kaj konserv'u honest'ec'o'n.

4. Serĉ'u plezur'o'n ĉe Di'o, kaj Li plen'um'os la dezir'o'j'n de vi'a kor'o.

5. Trans'don'u al Di'o vi'a'n voj'o'n kaj fid'u Li'n, kaj Li far'os.

6. Kaj Li aper'ig'os vi'a'n prav'ec*on kiel lum'o'n kaj vi'a'n just'ec'o'n kiel tag'mez'o'n.

7. Silent'u antaŭ Di'o kaj esper'u al Li; ne incit'iĝ'u, kiam sukces'as hom'o, kiu plen'um'as mal'bon'a'j'n intenc'o'j'n.

8. De'ten'u vi'n de koler'o kaj for'las'u furioz'o'n, ne incit'iĝ'u, ke vi ne far'u mal'bon'o'n.

9. Ĉar mal'bon'far'ant'o'j eksterm'iĝ'os, kaj la esperant'a'j al Di'o hered'os la ter'o'n.

10. Ankoraŭ mal'mult'e da temp'o pas'os, kaj la mal'pi'ul'o plu ne ekzist'os,—vi rigard'os li'a'n lok'o'n, kaj li ne est'os.

11. Kaj la humil'ul'o'j hered'os la ter'o'n kaj ĝu'os grand'a'n pac'o'n.

12. Mal'virt'ul'o mal'bon'intenc'as kontraŭ virt'ul'o kaj frap'as kontraŭ li per si'a'j dent'o'j.

13. Sed Di'o rid'as pri li, ĉar Li vid'as, ke ven'as li'a tag'o.

14. Glav'o'n nud'ig'as la mal'virt'ul'o'j kaj streĉ'as si'a'n paf'ark'o'n, por fal'ig'i mizer'ul'o'n kaj mal'riĉ'ul'o'n, kaj buĉ'i virt'ul'o'n.

15. Ili'a glav'o traf'os en ili'a'n kor'o'n, kaj ili'a'j paf'ark'o'j romp'iĝ'os.

16. Pli bon'a est'as la mal'mult'o, kiu'n hav'as virt'ul'o, ol la grand'a hav'o de mult'a'j mal'pi'ul'o'j.

17. Ĉar la brak'o'j de mal'pi'ul'o'j romp'iĝ'as, sed la virt'ul'o'j'n Di'o sub'ten'as.

18. Di'o sci'as la tag'o'j'n de la virt'ul'o'j, kaj ili'a hav'o rest'os etern'e.

19. Ili ne est'os hont'ig'it'a'j en temp'o mal'bon'a, kaj en tag'o'j de mal'sat'o ili est'os sat'a'j.

20. Sed la mal'virt'ul'o'j pere'os, kaj la mal'amik'o'j de Di'o mal'aper'os kiel ros'o de la herb'ej'o'j, mal'aper'os kiel fum'o.

21. Mal'pi'ul'o prunt'e'pren'as kaj ne pag'as, sed pi'ul'o kor'favor'as kaj don'as.

22. Ĉar Li'a'j ben'it'o'j hered'os la ter'o'n, kaj Li'a'j mal'ben'it'o'j eksterm'iĝ'os.

23. De Di'o fortik'iĝ'as la paŝ'o'j de virt'a hom'o, kaj li'a voj'o plaĉ'as al Li.

24. Fal'ant'e, li ne est'os for'ĵet'it'a, ĉar Di'o sub'ten'os li'a'n man'o'n.

25. Mi est'is jun'a, kaj mi mal'jun'iĝ'is, kaj mi ne vid'is virt'ul'o'n for'las'it'a kaj li'a'j'n infan'o'j'n pet'ant'a'j pan'o'n.

26. Ĉiu'tag'e li kor'favor'as kaj prunt'e'don'as, kaj li'a'j infan'o'j est'os ben'it'a'j.

27. For'turn'iĝ'u de mal'bon'o kaj far'u bon'o'n, kaj vi viv'os etern'e.

28. Ĉar Di'o am'as just'ec'o'n kaj ne for'las'as Si'a'j'n fidel'ul'o'j'n; ĉiam ili est'os gard'at'a'j; sed la sem'o de la mal'pi'ul'o'j est'os eksterm'it'a.

29. La virt'ul'o'j hered'os la ter'o'n kaj loĝ'os sur ĝi etern'e.

30. La buŝ'o de virt'ul'o parol'as saĝ'o'n, kaj li'a lang'o dir'as just'ec'o'n.

31. La ordon'o'j de li'a Di'o est'as en li'a kor'o, li'a'j paŝ'o'j ne ŝancel'iĝ'as.

32. Sub'rigard'as mal'virt'ul'o virt'ul'o'n kaj cel'as mort'ig'i li'n.

33. Sed Di'o ne las'os li'n en li'a'j man'o'j kaj ne kondamn'os li'n, kiam li est'os juĝ'at'a.

34. Esper'u al Di'o kaj ten'u vi'n je Li'a voj'o, kaj Li alt'ig'os vi'n, ke vi hered'u la ter'o'n; vi vid'os la eksterm'o'n de la mal'virt'ul'o'j.

35. Mi vid'is mal'pi'ul'o'n, kiu est'is spit'em'a kaj ten'is si'n larĝ'e, kiel suk'plen'a mult'e'branĉ'a arb'o;

36. sed apenaŭ oni pas'is, li jam ne ekzist'is; kaj mi serĉ'is li'n, kaj li jam ne est'is trov'ebl'a.

37. Konserv'u sen'kulp'ec'o'n kaj cel'u ver'o'n, ĉar est'ont'ec'o'n hav'as hom'o pac'em'a;

38. sed la krim'ul'o'j ĉiu'j est'os eksterm'it'a'j, la est'ont'ec'o de la mal'pi'ul'o'j pere'os.

39. La virt'ul'o'j hav'as help'o'n de Di'o; Li est'as ili'a fort'o en temp'o de mizer'o.

40. Kaj Li ili'n help'os kaj sav'os, Li sav'os ili'n de mal'bon'ul'o'j kaj help'os ili'n, ĉar ili fid'as Li'n.

Psalm'o XL.

1. Al la ĥor'estr'o. Psalm'o de Davido.

2. Mi esper'is, mi esper'is al Di'o, kaj Li klin'iĝ'is al mi kaj aŭskult'is mi'a'n kri'o'n.

3. Kaj Li el'tir'is mi'n el la pere'ig'a fos'o, el la ŝlim'a marĉ'o, kaj Li star'ig'is sur rok'o mi'a'n pied'o'n kaj fortik'ig'is mi'a'j'n paŝ'o'j'n.

4. Kaj Li met'is en mi'a'n buŝ'o'n nov'a'n kant'o'n, laŭd'o'n al ni'a Di'o. Mult'a'j tio'n vid'os kaj ek'tim'os, kaj ili esper'os al Di'o.

5. Feliĉ'a est'as la hom'o, kiu met'is si'a'n esper'o'n sur Di'o'n kaj ne turn'is si'n al la fier'ul'o'j kaj al la mensog'em'ul'o'j.

6. Mult'o'n Vi far'is, Etern'ul'o, mi'a Di'o! Vi'a'j mirakl'o'j kaj pens'o'j est'as pri ni. Neni'u egal'as Vi'n. Mi rakont'os kaj parol'os, sed ili est'as super ĉiu kalkul'o.

7. Ofer'o'j'n kaj donac'o'j'n Vi ne dezir'as; la orel'o'j'n Vi mal'ferm'is al mi; brul'ofer'o'j'n kaj pek'ofer'o'j'n Vi ne postul'as.

8. Tiam mi dir'is: jen mi ven'as; en la libr'o est'as skrib'it'e pri mi.

9. Plen'um'i Vi'a'n vol'o'n, mi'a Di'o mi dezir'as, kaj Vi'a'j ordon'o'j est'as en mi'a kor'o.

10. Mi predik'as just'ec'o'n en grand'a kun'ven'o; jen mi ne ferm'as mi'a'n buŝ'o'n, Di'o, Vi tio'n sci'as.

11. Vi'a'n just'ec'o'n mi ne kaŝ'is en mi'a kor'o, pri Vi'a fidel'ec'o kaj Vi'a help'o mi parol'is, mi ne kaŝ'is Vi'a'n favor'kor'ec'o'n kaj Vi'a'n ver'ec'o'n antaŭ la grand'a kun'ven'o.

12. Vi, Di'o, ne ferm'u Vi'a'n favor'kor'ec'o'n antaŭ mi, Vi'a bon'ec'o kaj Vi'a ver'ec'o ĉiam mi'n gard'u.

13. Ĉar ĉirkaŭ'is mi'n sufer'o'j sen'nombr'a'j, ating'is mi'n mi'a'j kulp'o'j, ke mi ne pov'as vid'i; ili est'as pli mult'e'nombr'a'j, ol la har'o'j sur mi'a kap'o, kaj mi'a kor'o mi'n for'las'is.

14. Vol'u, ho Di'o, sav'i mi'n; Di'o, rapid'u help'i mi'n.

15. Est'u hont'ig'it'a'j kaj mal'honor'it'a'j ĉiu'j, kiu'j vol'as pere'ig'i mi'a'n anim'o'n; re'tir'iĝ'u re'turn'e kaj kovr'iĝ'u per hont'o mi'a'j mal'bon'dezir'ant'o'j.

16. Terur'it'a'j est'u de si'a hont'o tiu'j, kiu'j dir'as al mi: jen vi hav'as!

17. Gaj'u kaj ĝoj'u pro Vi ĉiu'j Vi'a'j serĉ'ant'o'j; la am'ant'o'j de Vi'a help'o dlru ĉiam: grand'a est'as Di'o.

18. Kaj mi est'as mizer'a kaj mal'riĉ'a; Di'o pens'u pri mi. Vi est'as mi'a help'o kaj mi'a sav'ant'o; mi'a Di'o, ne mal'rapid'u.

Psalm'o XLII.

1. Al la ĥor'estr'o. Instru'o de la Koraĥ'id'o'j.

2. Kiel cerv'o sopir'as al flu'ant'a akv'o, tlel mi'a anim'o sopir'as al Vi, ho Di'o.

3. Mi'a anim'o soif'as Di'o'n, la viv'ant'a'n Di'o'n; kiam mi ven'os kaj aper'os antaŭ la vizaĝ'o de Di'o?

4. Mi'a'j larm'o'j lariĝis mi'a pan'o tag'e kaj nokt'e, ĉar oni dir'as al mi ĉiu'tag'e: kie est'as vi'a Di'o?

5. El'verŝ'iĝ'as mi'a anim'o, kiam mi re'memor'as, kiel mi ir'ad'is inter grand'a amas'o, en'ir'ad'is kun ĝi en la dorn'o'n de Di'o ĉe laŭt'a kant'ad'o kaj glor'ad'o de fest'ant'a amas'o.

6. Kial vi mal'ĝoj'as, mi'a anim'o, kaj konstern'iĝ'as en mi? Esper'u al Di'o, ĉar ankoraŭ mi dank'os Li'n por help'o, ven'int'a de Li'a vizaĝ'o.

7. Mi'a Di'o, mal'ĝoj'as en mi mi'a anim'o, tial mi re'memor'as pri Vi en la land'o de Jordan'o kaj Hermon'o, sur la mont'o Micaro.

8. Abism'o re'son'as al abism'o per la bru'o de Vi'a'j fal'akv'o'j; ĉiu'j Vi'a'j akv'o'j kaj ond'o'j pas'is super mi.

9. En la tag'o Di'o aper'ig'as al mi Si'a'n bon'ec'o'n, kaj en la nokt'o mi hav'as kant'o'n al Li, preĝ'o'n al la Di'o de mi'a viv'o.

10. Mi dir'as al Di'o, mi'a rok'o: kial Vi mi'n forges'is? kial mi ir'ad'as mal'gaj'a pro la prem'ad'o de mi'a mal'amik'o?

11. Kvazaŭ tranĉ'ant'e mi'a'j'n ost'o'j'n, mok'as mi'n mi'a'j mal'amik'o'j, dir'ant'e al mi ĉiu'tag'e: kie est'as vi'a Di'o?

12. Kial vi mal'ĝoj'as, mi'a anim'o, kial vi konstern'iĝ'as en mi? Esper'u al Di'o, ĉar ankoraŭ mi dank'os Li'n, la sav'ant'o'n de mi'a vizaĝ'o kaj mi'a'n Di'o'n.

Psalm'o Li.

1. Al la ĥor'estr'o. Psalm'o de Davido,

2. kiam ven'is al li la profet'o Natan post li'a al'iĝ'o al Bat-Seb'a.

3. Kor'favor'u mi'n, Di'o, laŭ Vi'a bon'ec'o; laŭ Vi'a grand'a kompat'em'ec'o el'strek'u mi'a'j'n pek'o'j'n.

4. Lav'u mi'n tut'e pur'e de mi'a krim'o, kaj pur'ig'u mi'n de mi'a pek'o.

5. Ĉar mi'a'j'n kulp'o'j'n mi konsci'as, kaj mi'a pek'o est'as ĉiam antaŭ mi.

6. Antaŭ Vi sol'a mi pek'is, kaj mi far'is tio'n, kio est'as mal'bon'a antaŭ Vi'a'j okul'o'j, tial Vi est'as just'a en Vi'a vort'o kaj pur'a en Vi'a juŝo.

7. Mi est'as ja nask'it'a en krim'o, kaj en pek'o graved'iĝ'is per mi mi'a patr'in'o.

8. Vi am'as ja ver'o'n en la kor'o, kaj en kaŝ'it'ec'o Vi aper'ig'as al mi saĝ'o'n.

9. Sen'pek'ig'u mi'n per hisop'o, kaj mi far'iĝ'os pur'a; lav'u mi'n, kaj ml est'os pli blank'a ol neĝ'o.

10. Aŭd'ig'u al mi ĝoj'o'n, kaj re'gaj'iĝ'os la ost'o'j, kiu'j'n Vi bat'is.

11. Kaŝ'u Vi'a'n vizaĝ'o'n de mi'a'j pek'o'j kaj ĉiu'j'n mi'a'j'n krim'o'j'n el'strek'u.

12. Kor'o'n pur'a'n kre'u al mi, Di'o, kaj spirit'o'n ĝust'a'n nov'ig'u en mi.

13. Ne for'puŝ'u mi'n de Vi'a vizaĝ'o, kaj Vi'a'n sankt'a'n spirit'o'n ne for'pren'u de mi.

14. Re'don'u al mi la ĝoj'o'n de Vi'a help'o, kaj spirit'o bon'far'a fortik'ig'u mi'n.

15. Mi instru'os al la krim'ul'o'j Vi'a'n voj'o'n, kaj pek'ul'o'j re'ven'os al Vi.

16. Liber'ig'u mi'n de sang'o, Di'o, Di'o de mi'a sav'o, mi'a lang'o kant'os Vi'a'n just'ec'o'n.

17. Di'o, mal'ferm'u mi'a'j'n lip'o'j'n, kaj mi'a buŝ'o rakont'os Vi'a'n glor'o'n.

18. Ĉar Vi ne dezir'as ofer'don'o'n,—mi ĝi'n don'us; brul'ofer'o ne plaĉ'as al Vi.

19. Ofer'don'o'j al Di'o est'as spirit'o sufer'ant'a; kor'o'n sufer'ant'a'n kaj humil'a'n Vi, Di'o, ne mal'ŝat'as.

20. Bon'far'u al Cion'o laŭ Vi'a favor'o, konstru'u la mur'o'j'n de Jeruzalem'o;

21. tiam plaĉ'os al Vi ofer'don'o'j de pi'ec'o, brul'ofer'o kaj plen'ofer'o; tiam oni met'os sur Vi'a'n altar'o'n jun'a'j'n bov'o'j'n.

Psalm'o LXI.

1. Al la ĥor'estr'o. Por kord'a instrument'o. De Davido.

2. Aŭskult'u, ho Di'o, mi'a'n kri'o'n, atent'u mi'a'n preĝ'o'n.

3. De la fin'o de la ter'o mi vok'as al Vi en la mal'ĝoj'o de mi'a kor'o: sur rok'o'n tro alt'a'n por mi supr'e'n'konduk'u mi'n.

4. Ĉar Vi est'is mi'a rifuĝ'ej'o, fortik'a tur'o kontraŭ mal'amik'o.

5. Las'u mi'n loĝ'i etern'e en Vi'a tend'o, hav'i rifuĝ'o'n sub la kovr'o de Viai flug'il'o'j.—Sel'a.

6. Ĉar Vi, ho Di'o, aŭd'is mi'a'j'n promes'o'j'n. Vi don'is al mi la hered'o'n de tiu'j, kiu'j tim'as Vi'a'n nom'o'n.

7. Al'don'u tag'o'j'n al la tag'o'j de la reĝ'o, ke li'a'j jar'o'j daŭr'u mult'a'j'n generaci'o'j'n.

8. Li rest'u etern'e antaŭ Di'o, bon'ec'o kaj ver'o laŭ Vi'a vol'o li'n gard'u.

9. Tiel mi pri'kant'os Vi'a'n nom'o'n etern'e, plen'um'ant'e mi'a'j'n promes'o'j'n ĉiu'tag'e.

Psalm'o XC.

1. Preĝ'o de Moseo, hom'o de Di'o. Mi'a Sinjor'o, Vi est'is por ni rifuĝ'ej'o de generaci'o al generaci'o.

2. Antaŭ ol la mont'o'j nask'iĝ'is kaj Vi kre'is la ter'o'n kaj la mond'o'n, kaj de etern'e ĝis etern'e, Vi est'as Di'o.

3. Vi ven'ig'is hom'o'n al mort'o, kaj Vi dir'as: "re'ven'u, hom'id'o'j."

4. Ĉar mil jar'o'j est'as en Vi'a'j okul'o'j kiel la hieraŭ'a tag'o, kiu pas'is, kaj kiel nokt'a gard'o'part'o.

5. Vi for'flu'ig'as ili'n torent'e, ili est'as kiel sonĝ'o; maten'e ili re'nov'iĝ'as kiel herb'o:

6. maten'e ĝi flor'as kaj est'as freŝ'a, vesper'e ĝi de'hak'iĝ'as kaj sek'iĝ'as.

7. Jes, ni pere'as de Vi'a koler'o, kaj de Vi'a koler'eg'o ni neni'iĝ'as.

8. Vi met'is ni'a'j'n mal'bon'ag'o'j'n antaŭ Vi'n, ni'a'n kaŝ'it'aĵ'o'n antaŭ la lum'o'n de Vi'a vizaĝ'o.

9. Ĉar ĉiu'j ni'a'j tag'o'j pas'is sub Vi'a koler'o, mal'aper'is ni'a'j jar'o'j, kiel son'o.

10. La daŭr'o de ni'a viv'o est'as sep'dek jar'o'j kaj ĉe fort'ec'o ok'dek jar'o'j; kaj ili'a tut'a majest'o est'as pen'ad'o kaj sufer'ad'o, ĉar ĝi for'kur'as rapid'e kaj ni for'flug'as.

11. Kiu sci'as la fort'o'n de Vi'a koler'o, Vi'a'n terur'ec'o'n kaj Vi'a'n indign'o'n?

12. Instru'u ni'n kalkul'i ni'a'j'n tag'o'j'n, por ke ni akir'u saĝ'a'n kor'o'n.

13. Re'turn'u Vi'n, ho Di'o! Kiel long'e? kaj kompat'u Vi'a'j'n Sklav'o'j'n.

14. Sat'ig'u ni'n maten'e per Vi'a bon'ec'o, kaj ni kant'os kaj ĝoj'os en la daŭr'o de ni'a tut'a viv'o.

15. Ĝoj'ig'u ni'n tiel long'e, kiel Vi ni'n prem'is, tiom da jar'o'j, kiom ni vid'is mizer'o'n.

16. Al Vi'a'j sklav'o'j aper'u Vi'a'j far'o'j, kaj Vi'a bel'ec'o—al ili'a'j infan'o'j.

17. Kaj la favor'o de la Sinjor'o, ni'a Di'o, est'u super ni, kaj la far'o'n de ni'a'j man'o'j fortik'ig'u al ni kaj fortik'ig'u la far'o'n de ni'a'j man'o'j.

Psalm'o XCI.

1. Kiu loĝ'as sub la ŝirm'o de la Plej'alt'a, tiu ripoz'as en la ombr'o de la Plej'potenc'a.

2. Mi dir'as al Di'o: "mi'a rifuĝ'ej'o kaj mi'a fortik'aĵ'o est'as Di'o, kiu'n mi fid'as."

3. Ĉar Li sav'os vi'n de la ret'o de kapt'ist'o, de la pere'ig'a pest'o.

4. Per Si'a'j plum'o'j Li ŝirm'os vi'n, kaj sub Li'a'j flug'il'o'j vi rifuĝ'os; Li'a fidel'ec'o est'as ŝild'o kaj kiras'o.

5. Ne tim'u la terur'o'n de nokt'o, nek sag'o'n, kiu flug'as tag'e,

6. nek pest'o'n, kiu ir'as en mal'lum'o, nek epidemi'o'n, kiu eksterm'as tag'mez'e.

7. Ĉe vi'a flank'o fal'os mil'o, kaj dek'mil'o'j ĉe vi'a dekstr'a flank'o, sed vi'n ĝi ne tuŝ'os.

8. Vi nur rigard'os per vi'a'j okul'o'j, kaj vi vid'os la re'don'o'n al la mal'virt'ul'o'j.

9. Ĉar Vi, ho Di'o, est'as mi'a defend'o. La Plej'alt'a'n vi elekt'is kiel vi'a'n rifuĝ'ej'o'n.

10. Ne traf'os vi'n mal'bon'o, kaj frap'o ne ating'os vi'a'n tend'o'n.

11. Ĉar al Si'a'j anĝel'o'j Li ordon'is pri vi, ke ili vi'n gard'u sur ĉiu'j vi'a'j voj'o'j.

12. Sur la man'o'j ili vi'n port'os, por ke vi ne fal'puŝ'iĝ'u sur ŝton'o per vi'a pied'o.

13. Sur leopard'o'n kaj vipur'o'n vi paŝ'os, vi pied'prem'os leon'o'n kaj drak'o'n.

14. Ĉar li ek'am'is Mi'n, tial Mi li'n sav'os; Mi defend'os li'n, ĉar li kon'as Mi'a'n nom'o'n.

15. Li vok'os Mi'n, kaj Mi li'n aŭskult'os; kun li Mi est'os en mizer'o; Mi li'n liber'ig'os kaj honor'at'ig'os.

16. Mi sat'ig'os li'n per long'a viv'o kaj aper'ig'os al li Mi'a'n help'o'n.

Psalm'o XCVI.

1. Kant'u al Di'o nov'a'n kant'o'n, kant'u al Di'o la tut'a ter'o.

2. Kant'u al Di'o, glor'u Li'a'n nom'o'n, proklam'u de tag'o al tag'o Li'a'n sav'o'n.

3. Rakont'u inter la popol'o'j Li'a'n glor'o'n inter ĉiu'j gent'o'j Li'a'j'n mirakl'o'j'n.

4. Ĉar Di'o est'as grand'a kaj tre glor'ind'a, Li est'as terur'a por ĉiu'j di'o'j.

5. Ĉar ĉiu'j di'o'j de la popol'o'j est'as idol'o'j, sed Di'o kre'is la ĉiel'o'n.

6. Glor'o kaj majest'o est'as antaŭ Li, fort'o kaj bel'ec'o est'as en Li'a sankt'ej'o.

7. Tribut'u al Di'o, famili'o'j de la popol'o'j; tribut'u al Di'o glor'o'n kaj potenc'o'n.

8. Tribut'u al Di'o honor'o'n de Li'a nom'o, al'port'u donac'o'n kaj ven'u en Li'a'j'n kort'o'j'n.

9. Klin'iĝ'u al Di'o en sankt'a respekt'o; trem'u antaŭ Li la tut'a ter'o.

10. Dir'u inter la popoloi: Di'o reĝ'as, kaj Li fortik'ig'is la mond'o'n, ke ĝi ne ŝancel'iĝ'u; Li juĝ'as la popol'o'j'n en just'ec'o.

11. Ĝoj'u la ĉiel'o kaj est'u gaj'a la ter'o, bru'u la mar'o kaj ĉio, kio ĝi'n plen'ig'as.

12. Ĝoj'u la kamp'o ka] ĉio, kio est'as sur ĝi; tiam kant'u ĉiu'j arb'o'j de la arb'ar'o.

13. antaŭ Di'o, ĉar Li ven'as, ĉar Li ven'as, por juĝ'i la ter'o'n; Li juĝ'os la mond'o'n kun just'ec'o kaj la popol'o'j'n kun Si'a fidel'ec'o.

Psalm'o XCIX.

1. Di'o reĝ'as: trem'as la popol'o'j; Li sid'as sur kerub'o'j, ŝancel'iĝ'as la ter'o.

2. Di'o est'as grand'a en Cion'o, kaj Li est'as alt'e super ĉiu'j popol'o'j.

3. Oni glor'u Vi'a'n grand'a'n kaj tim'ind'a'n nom'o'n: Li est'as sankt'a.

4. Kaj la fort'o'n de la reĝ'o, kiu am'as just'ec'o'n, Vi fortik'ig'is en prav'ec'o; juĝ'o'n kaj just'ec'o'n en Jakobo Vi aranŝis.

5. Alt'ig'u la Etern'ul'o'n, ni'a'n Di'o'n, kaj klin'iĝ'u antaŭ la benk'et'o de Li'a'j pied'o'j; Li est'as sankt'a.

6. Moseo kaj Aarono est'as inter Li'a'j pastr'o'j, kaj Samuelo est'as inter tiu'j, kiu'j vok'as Li'a'n nom'o'n; ili vok'is al Di'o, kaj Li ili'n aŭskult'is.

7. El nub'a kolon'o Li parol'is al ili; ili observ'is Li'a'j'n regul'o'j'n kaj la leĝ'o'n, kiu'n Li don'is al ili.

8. Etern'ul'o, ni'a Di'o, Vi ili'n aŭskult'is; Vi est'is por ili Di'o pardon'ant'a kaj venĝ'ant'o por ili'a'j far'o'j.

9. Alt'ig'u la Etern'ul'o'n, ni'a'n Di'o'n, kaj klin'iĝ'u antaŭ Li'a sankt'a mont'o; ĉar sankt'a est'as la Etern'ul'o, ni'a Di'o.

Psalm'o CIII.

1. De Davido. Ben'u, mi'a anim'o, Di'o'n kaj mi'a tut'a intern'aĵ'o Li'a'n sankt'a'n nom'o'n.

2. Ben'u, mi'a anim'o, Di'o'n kaj ne forges'u ĉiu'j'n Li'a'j'n bon'far'o'j'n.

3. Li pardon'as ĉiu'j'n vi'a'j'n pek'o'j'n,—Li san'ig'as ĉiu'j'n vi'a'j'n mal'san'o'j'n;

4. Li sav'as de la tomb'o vi'a'n viv'o'n, Li kron'as vi'n per bon'ec'o kaj favor'kor'ec'o;

5. Li sat'ig'as per bon'aĵ'o'j la temp'o'n de vi'a viv'o, ke vi'a jun'ec'o re'nov'iĝ'as kiel ĉe agl'o.

6. Di'o far'as just'ec'o'n kaj juĝ'o'n al ĉiu'j prem'at'o'j.

7. Li sci'ig'is Si'a'j'n voj'o'j'n al Moseo, Si'a'j'n far'o'j'n al la Izrael'id'o'j.

8. Favorkofa kaj kompat'em'a est'as Di'o, long'e'toler'em'a kaj tre bon'a.

9. Ne etern'e Li indign'as, kaj ne por ĉiam Li koler'as.

10. Ne laŭ ni'a'j pek'o'j Li ag'is kun ni, kaj ne laŭ ni'a'j krimoi Li re'don'is al ni.

11. Ĉar kiel alt'e est'as la ĉiel'o super la ter'o, tiel grand'a est'as Li'a bon'ec'o por tiu'j, kiu'j Li'n tim'as.

12. Kiel mal'proksim'e est'as la orient'o de la okcident'o, tiel Li mal'proksim'ig'is de ni ni'a'j'n pek'o'j'n.

13. Kiel patr'o kor'favor'as fil'o'j'n, tiel Di'o kor'favor'is tiu'j'n, kiu'j Li'n tim'as.

14. Ĉar Li sci'as ni'a'n esenc'o'n, Li memor'as, ke ni est'as polv'o.

15. La tag'o'j de hom'o est'as kiel herb'o; kiel flor'o de kamp'o, tiel li flor'as.

16. Pas'os super ĝi vent'o, kaj ĝi jam ne ekzist'as, kaj ĝi'a lok'o ĝi'n jam ne re'kon'as.

17. Sed la bon'ec'o de Di'o daŭr'as etern'e al tiu'j, kiu'j Li'n tim'as, kaj Li'a bon'far'em'ec'o ir'as ĝis la pra'nep'o'j,

18. kiu'j observ'as Li'a'n inter'lig'o'n kaj memor'as Li'a'j'n ordon'o'j'n por ili'n plen'um'i.

19. Di'o en la ĉiel'o star'ig'is Si'a'n tron'o'n, kaj Li'a reĝ'ec'o reg'as ĉio'n.

20. Ben'u Di'o'n Li'a'j anĝel'o'j, potenc'a'j per si'a fort'o, kiu'j plen'um'as Li'a'n vort'o'n, por ke oni obe'u la voĉ'o'n de Li'a vort'o.

21. Ben'u Di'o'n ĉiu'j Li'a'j ĉirkaŭ'ant'o'j, Li'a'j serv'ant'o'j, kiu'j plen'um'as Li'a'n vol'o'n.

22. Ben'u Di'o'n ĉiu'j Li'a'j kre'it'aĵ'o'j en ĉiu'j lok'o'j de Li'a reg'ad'o. Ben'u, mi'a anim'o, Di'o'n.

Psalm'o CXVI.

1. Mi ĝoj'as, ke Di'o aŭd'as mi'a'n voĉ'o'n, mi'a'n pet'eg'o'n,

2. ke Li klin'is Si'a'n orel'o'n al mi, kaj en mi'a'j tag'o'j mi vok'os.

3. Cirkaŭis mi'n mort'a'j mal'san'o'j, kaj infer'a'j turment'o'j mi'n traf'is; sufer'o'n kaj ĉagren'o'n mi trov'is.

4. Sed la nom'o'n de Di'o mi vok'is: ho, Di'o, sav'u mi'a'n anim'o'n.

5. Favor'kor'a est'as Di'o kaj just'a, kaj ni'a Di'o est'as kompat'em'a.

6. Di'o gard'as la simpl'anim'ul'o'j'n; mi est'as en mizer'o, kaj Li mi'n sav'as.

7. Re'ven'u, mi'a anim'o, al vi'a trankvil'ec'o, ĉar Di'o far'as al vi bon'o'n.

8. Ĉar Vi sav'is mi'a'n anim'o'n de la mort'o, mi'a'n pied'o'n de fal'puŝ'iĝ'o.

9. Mi ir'ad'os antaŭ Di'o en la land'o de la viv'o.

10. Kun kred'o mi dir'is: mi est'as tre mizer'a.

11. Mi dir'is en mi'a konfuz'iĝ'o: ĉiu hom'o mensog'as.

12. Kio'n mi re'don'os al Di'o por ĉiu'j Li'a'j bon'far'o'j al mi?

13. Mi lev'os la pokal'o'n de sav'o, kaj mi vok'os la nom'o'n de Di'o.

14. Mi'a'j'n promes'o'j'n al Di'o mi plen'um'os antaŭ Li'a tut'a popol'o.

15. Grand'valor'a en la okul'o'j de Di'o est'as la mort'o de Li'a'j fidel'ul'o'j.

16. Ho Di'o, mi est'as Vi'a sklav'o, mi est'as Vi'a sklav'o, fil'o de Vi'a sklav'in'o; Vi dis'ig'is mi'a'j'n lig'il'o'j'n.

17. Al Vi mi ofer'don'os dank'a'n ofer'o'n, kaj la nom'o'n de Di'o mi vok'os.

18. Mi'a'j'n promes'o'j'n al Di'o mi plen'um'os antaŭ Li'a tut'a popol'o,

19. en la kort'o'j de la dom'o de Di'o, intern'e de vi, Jeruzalem'o. Hal'el'uj'a.

Psalm'o CXXI.

1. Kant'o de supr'e'n'ir'ad'o. Mi lev'as mi'a'j'n okul'o'j'n al la mont'o'j, de kie ven'as al mi help'o.

2. Mi'a help'o ven'as de Di'o, kiu kre'is la ĉiel'o'n kaj la ter'o'n.

3. Li ne las'os vi'a'n pied'o'n fal'puŝ'ig'i; vi'a gard'ant'o ne dorm'et'as.

4. Jen ne dorm'et'as kaj ne dorm'as la gard'ant'o de Izraelo.

5. Di'o est'as vi'a gard'ant'o, Di'o est'as vi'a ombr'o ĉe vi'a dekstr'a man'o.

6. En la tag'o la sun'o vi'n ne frap'os, nek la lun'o en la nokt'o.

7. Di'o vi'n gard'os de ĉia mal'bon'o, gard'os vi'a'n anim'o'n.

8. Di'o gard'os vi'a'n el'ir'o'n kaj en'ir'o'n de nun kaj etern'e.

Psalm'o CXXXVII.

1. Apud la river'o'j de Babilono ni sid'is kaj plor'is, re'memor'ant'e Cion'o'n.

2. Sur la salik'o'j tie ni pend'ig'is ni'a'j'n harp'o'j'n.

3. Ĉar tie ni'a'j kapt'int'o'j postul'is de ni kant'o'j'n, kaj ni'a'j mok'ant'o'j ĝoj'o'n: "kant'u al ni el la kant'o'j de Cion'o".

4. Kiel ni kant'os la kant'o'n de Di'o sur fremd'a ter'o?

5. Se mi forges'os vi'n, Jeruzalem'o, tiam forges'iĝ'u mi'a dekstr'a man'o;

6. al'glu'iĝ'u mi'a lang'o al mi'a palat'o, se mi vi'n ne memor'os, se mi ne lev'os Jeruzalem'o'n en la supr'o'n de mi'a'j ĝoj'o'j.

7. Re'memor'ig'u, ho Di'o, al la fil'o'j de Edomo la tag'o'n de Jeruzalem'o, kiam ili dir'is: "detru'u, detru'u ĝis ĝi'a fundament'o."

8. Ho rab'o'plen'a fil'in'o de Babilono! bon'e est'os al tiu, kiu re'pag'os al vi por la far'o, kiu'n vi far'is al ni.

9. Bon'e est'os al tiu, kiu pren'os kaj frakas'os vi'a'j'n infan'et'o'j'n sur ŝton'o.

Psalm'o CXXXIX.

1. Al la ĥor'estr'o. Psalm'o de Davido. Di'o, Vi mi'n esplor'as kaj mi'n kon'as.

2. Vi sci'as, kiam mi sid'as kaj kiam mi lev'iĝ'as; Vi kompren'as mi'a'n pens'o'n de mal'proksim'e.

3. Kiam mi ir'as kaj kiam mi ripoz'as, Vi est'as ĉirkaŭ mi, kaj ĉiu'j'n mi'a'j'n voj'o'j'n Vi kon'as.

4. Ĉar ne trov'iĝ'as ankoraŭ vort'o sur mi'a lang'o, kaj Vi, ho Di'o, ĉio'n jam sci'as.

5. De mal'antaŭ'e kaj de antaŭ'e Vi ĉirkaubaris mi'n kaj met'is sur mi'n Vi'a'n man'o'n.

6. Mir'ind'a est'as por mi tia sci'ad'o, tro alt'a, mi ĝi'n ne pov'as kompren'i.

7. Kie'n mi ir'os for de Vi'a spirit'o, kaj kie'n mi kur'os for de Vi'a vizaĝ'o?

8. Se mi lev'iĝ'os al la ĉiel'o, Vi est'as tie; se mi kuŝ'iĝ'os en abism'o, jen Vi tie est'as.

9. Ĉu mi okup'os la flug'il'o'j'n de la maten'ruĝ'o, ĉu mi loĝ'iĝ'os sur la rand'o de la mar'o,

10. ankaŭ tie Vi'a man'o mi'n konduk'os kaj Vi'a dekstr'a man'o mi'n ten'os.

11. Se mi dir'os: mal'lum'o mi'n kaŝ'os,—la nokt'o far'iĝ'os lum'o ĉirkaŭ mi.

12. Eĉ mal'lum'o ne mal'lum'as antaŭ Vi, kaj la nokt'o lum'as kiel tag'o; mal'lum'o far'iĝ'as kiel lum'o.

13. Ĉar Vi kre'is mi'a'n intern'aĵ'o'n, form'is mi'n en la ventr'o de mi'a patr'in'o.

14. Mi glor'as Vi'n, ĉar mi est'as mir'ind'e kre'it'a; mir'ind'a est'as Vi'a'j kre'it'aĵ'o'j, kaj mi'a anim'o tio'n bon'e konsci'as.

15. Ne est'is kaŝ'it'a'j antaŭ Vi mi'aĵ ost'o'j, kiam mi est'is kre'at'a en kaŝ'it'ec'o, kiam mi est'is format'a en la profund'o de la ter'o.

16. Mi'a'n embri'o'n vid'is Vi'a'j okul'o'j, kaj en Vi'a libr'o est'is en'skrib'it'a'j ĉiu'j tag'o'j kre'ot'a'j, kiam ankoraŭ eĉ unu ne ekzist'is.

17. Kiel grand'valor'a'j est'as por mi Vi'a'j pens'o'j, ho Di'o, kiel grand'a est'as ili'a nombr'o!

18. Se mi ili'n kalkul'us, ili est'us pli mult'a'j ol la sabl'o; kiam mi vek'iĝ'as, mi est'as ankoraŭ kun Vi.

19. Mort'ig'u, ho Di'o, la mal'virt'ul'o'n, kaj sang'avid'ul'o'j for'iĝ'u de mi!

20. Ili parol'as pri Vi malic'e kaj Vi'a'j mal'amik'o'j lev'iĝ'as por tromp'o.

21. Vi'a'j'n mal'am'ant'o'j'n, ho Di'o, mi ja mal'am'as, kaj Vi'a'j'n kontraŭ'ul'o'j'n mi abomen'as.

22. Por ekstrem'a mal'am'o mi ili'n mal'am'as; ili far'iĝ'is por mi mal'amik'o'j.

23. Esplor'u mi'n, Di'o, kaj kon'u mi'a'n kor'o'n; prov'u mi'n kaj sci'u mi'a'j'n pens'o'j'n.

24. Kaj rigard'u, ĉu mi est'as sur mal'bon'a voj'o, kaj gvid'u mi'n sur la voj'o de etern'ec'o.

Psalm'o CXLVI.

1. Hal'el'uj'a. Glor'u, mi'a anim'o, Di'o'n.

2. Mi glor'os Di'o'n en la daŭr'o de mi'a tut'a viv'o, mi kant'os al Li tiel long'e, kiel mi est'os.

3. Ne fid'u eminent'ul'o'j'n, hom'id'o'n, kiu ne pov'as help'i.

4. El'ir'as li'a spirit'o, li re'ir'as en si'a'n ter'o'n, kaj en tiu tag'o neni'iĝ'as ĉiu'j li'a'j intenc'o'j.

5. Bon'e est'as al tiu, kies help'o est'as la Di'o de Jakobo, kiu esper'as al la Etern'ul'o, li'a Di'o,

6. kiu kre'is la ĉiel'o'n kaj la ter'o'n, la mar'o'n kaj ĉio'n, kio est'as en ili, kiu gard'as la ver'o'n etern'e;

7. kiu far'as just'ec'o'n al la mal'just'e sufer'ant'a'j, don'as pan'o'n al la mal'sat'a'j. Di'o liber'ig'as la mal'liber'ul'o'j'n;

8. Di'o mal'ferm'as la okul'o'j'n al la blind'ul'o'j; Di'o re'star'ig'as la kurb'ig'it'o'j'n; Dlo am'as la virt'ul'o'j'n;

9. Di'o gard'as la emmigrintojn, sub'ten'as orf'o'n kaj vidv'in'o'n, sed la voj'o'n de mal'virt'ul'o'j Li pere'ig'as.

10. Di'o reĝ'as etern'e, vi'a Di'o, Cion'o, por ĉiu'j generaci'o'j. Hal'el'uj'a.

Psalm'o CL.

1. Hal'el'uj'a. Glor'u Di'o'n en Li'a sankt'ej'o, glor'u Li'n en la firm'aĵ'o de Li'a fort'o.

2. Glor'u Li'n laŭ Li'a'j potenc'a'j far'o'j, glor'u Li'n laŭ Li'a grand'a majest'o.

3. Glor'u Li'n per son'o'j de trumpet'o, glor'u Li'n per psalteri'o kaj harp'o.

4. Glor'u Li'n per timpan'o kaj danc'o, glor'u Li'n per kord'o'j kaj flut'o.

5. Glor'u Li'n per laŭt'a'j cimbal'o'j, glor'u Li'n per bon'son'a'j cimbal'o'j.

6. Ĉio spirant'a glor'u Di'o'n. Hal'el'uj'a.

La Sentenc'o'j de Salomono

Ĉapitr'o II

1. Mi'a fil'o! se vi akcept'os mi'a'j'n parol'o'j'n kaj konserv'os ĉe vi mi'a'j'n ordon'o'j'n,

2. ke vi'a orel'o atent'e aŭskult'os saĝ'o'n kaj vi'a'n kor'o'n vi inklin'ig'os al kompren'ad'o;

3. se vi vok'os la prudent'o'n kaj direkt'os vi'a'n voĉ'o'n al la saĝ'o.

4. se vi serĉ'os ĝi'n kiel arĝent'o'n, serĉ'eg'os kiel trezor'o'n:

5. tiam vi kompren'os la tim'o'n antaŭ Di'o kaj vi akir'os kon'ad'o'n de Di'o.

6. Ĉar Di'o don'as ŝagon; el Li'a buŝ'o ven'as sci'o kaj kompren'o.

7. Li hav'as help'o'n por la vefemuloj, Li est'as ŝild'o por tiu'j, kiu'j viv'as pi'e.

8. Li gard'as la ir'ad'o'n de la juŝto kaj zorg'as pri la voj'o de Si'a'j pi'ul'o'j.

9. Tiam vi kompren'os ver'em'o'n kaj just'o'n kaj pi'o'n kaj ĉiu'n bon'a'n voj'o'n.

10. Ĉar saĝ'o ven'os en vi'a'n kor'o'n kaj sci'o est'os agrabl'a por vi'a anim'o.

11. Bon'a konsci'o vi'n gvid'os, prudent'o vi'n gard'os,

12. por sav'i vi'n de la voj'o de mal'bon'o, de hom'o, parol'ant'a kontraŭ'ver'aĵ'o'n,

13. de tiu'j, kiu'j for'las'as la ĝust'a'n voj'o'n, por ir'i la voj'o'j'n de mal'lum'o,

14. kiu'j ĝoj'as, kiam ili far'as mal'bon'o'n, trov'as plezur'o'n en la mal'ord'o de la mal'bon'ec'o,

15. kies voj'o'j est'as mal'rekt'a'j kaj la ir'ad'o de'flank'iĝ'is;

16. por sav'i vi'n de fremd'a edz'in'o,—de edz'in'o ne vi'a, kies parol'o'j est'as glat'a'j,

17. kiu for'las'as la amik'o'n de si'a jun'ec'o kaj for'las'as la lig'o'n de si'a Di'o;

18. ĉar ŝi'a dom'o konduk'as al mort'o kaj ŝi'a'j paŝ'o'j al la infer'ul'o'j;

19. ĉiu'j kiu'j en'ir'as al ŝi, ne re'ven'as, kaj ne re'ating'as plu la voj'o'n de la viv'o.

20. Ke vi ir'u la voj'o'n de bon'ul'o'j kaj sekv'u la paŝ'o'sign'o'j'n de pi'ul'o'j;

21. ĉar la pi'ul'o'j loĝoŝ sur la ter'o kaj la sen'pek'ul'o'j rest'os sur ĝi;

22. sed la mal'pi'ul'o'j est'os eksterm'it'a'j de sur la ter'o kaj la malic'ul'o'j est'os mal'aper'ig'it'a'j de tie.

Ĉapitr'o III.

1. Mi'a fil'o! ne forges'u mi'a'n instru'o'n, kaj vi'a kor'o konserv'u mi'a'j'n ordon'o'j'n.

2. Ĉar ili akir'ig'os al vi long'a'n viv'o'n, jar'o'j'n de viv'o kaj pac'o.

3. Favor'o kaj ver'o vi'n ne for'las'os; al'lig'u ili'n al vi'a kol'o, skrib'u ili'n sur la tabul'et'o'j de vi'a kor'o.

4. Kaj vi trov'os favor'o'n kaj bon'a'n opini'o'n ĉe Di'o kaj hom'o'j.

5. Fid'u Di'o'n per vi'a tut'a kor'o kaj ne fid'u vi'a'n prudent'o'n.

6. Konsci'u Li'n en ĉiu'j vi'a'j voj'o'j, kaj Li ĝust'ig'os vi'a'n ir'ad'o'n.

7. Ne opini'u vi'n saĝ'a, tim'u Di'o'n kaj de'turn'u vi'n de mal'bon'o.

8. Tio ĉi est'os san'ig'a por vi'a korp'o kaj bon'a nutr'o por vi'a'j ost'o'j.

9. Far'u honor'o'n al Di'o el vi'a hav'o kaj el la unu'aven'aĵ'o de ĉiu'j vi'a'j rikolt'o'j:

10. tiam vi'a'j gren'ej'o'j tut'e plen'iĝ'os kaĵ vi'a'j vin'prem'ej'o'j super'bord'ig'os jun'a'n vin'o'n.

11. La instru'o'n de Di'o, ho mi'a fil'o, ne mal'ŝat'u, kaj ne de'turn'u vi'n, kiam Li far'as al vi pun'o'n;

12. ĉar kiu'n Di'o am'as, tiu'n Li pun'as, kaj Li favor'as li'n, kiel patr'o fil'o'n.

13. Feliĉ'a est'as la hom'o, kiu trov'is saĝ'o'n, kaj la hom'o, kiu akir'is prudent'o'n;

14. ĉar est'as pli bon'e ĝi'n aĉet'i, ol aĉet'i arĝent'o'n, kaj ĝi'a rikolt'aĵ'o est'as pli bon'a, ol pur'a or'o.

15. Ĝi est'as pli kar'a, ol juvel'o'j, kaj neni'o, kio'n vi pov'us dezir'i, pov'as est'i kompar'at'a kun ĝi.

16. Long'a viv'o est'as en tia dekstr'a man'o, riĉ'o kaj glor'o est'as en ĝi'a mal'dekstr'a man'o.

17. Ĝi'a'j voj'o'j est'as voj'o'j agrabl'a'j, kaj ĉiu'j ĝi'a'j voj'et'o'j est'as pac'o.

18. Ĝi est'as arb'o de viv'o por tiu'j, kiu'j ĝi'n ek'kapt'is, kaj feliĉ'a'j est'as tiu'j, kiu'j ĝi'n posed'as.

19. Di'o per saĝ'o fond'is la ter'o'n, per prudent'o Li aranĝ'is la ĉiel'o'n.

20. Per Li'a ĉio'n'sci'ad'o dis'iĝ'is abism'o'j kaj la nub'o'j el'verŝ'as ros'o'n.

21. Mi'a fil'o! ili ne for'ir'u de vi'a'j okul'o'j, konserv'u klar'ec'o'n de la kap'o kaj prudent'o'n:

22. ili est'os viv'o por vi'a anim'o kaj ornam'o por vi'a kol'o.

23. Tiam vi ir'os sen'danĝer'e vi'a'n voj'o'n kaj vi'a pied'o ne puŝ'iĝ'os.

24. Kiam vi kuŝ'iĝ'os dorm'i, vi ne tim'os, kaj kiam vi kuŝ'os, vi'a dorm'o est'os agrabl'a.

25. Vi ne tim'os subit'a'n terur'o'n, nek pere'ig'o'n, kiu pov'us ven'i de mal'bon'ul'o'j.

26. Ĉar Di'o est'os vi'a help'o kaj gard'os vi'a'n pied'o'n kontraŭ ret'o.

27. Ne rifuz'u bon'o'n al la bezon'ant'o'j, se vi'a man'o hav'as la fort'o'n por far'i.

28. Ne dir'u al vi'a proksim'ul'o: "ir'u kaj re'ven'u, kaj morgaŭ mi don'os", se vi hav'as ĉe vi.

29. Ne pri'pens'u mal'bon'o'n kontraŭ vi'a proksim'ul'o, kiam li kun konfid'o loĝ'as ĉe vi.

30. Ne mal'pac'u kun iu sen'kaŭz'e, se li ne far'is al vi mal'bon'o'n.

31. Ne pen'u imit'i fabemulon kaj elekt'u neniu'n el li'a'j voj'o'j;

32. ĉar la de'voj'iĝ'ant'o'j'n Di'o abomen'as kaj Si'a'n intenc'o'n Li mal'kaŝ'as al la pi'ul'o'j.

33. Mal'ben'o de Di'o est'as en la dom'o de mal'bon'ul'o, kaj la loĝ'ej'o'n de pi'ul'o'j Li ben'as.

34. La mok'ant'o'j'n Li mok'as, kaj al la humil'ul'o'j Li don'as favor'o'n.

35. Honor'o'n hered'as saĝ'ul'o'j, sed mal'saĝ'ul'o'j'n for'port'os mal'honor'o.

Ĉapitr'o XXIV.

1. Ne sekv'u mal'bon'a'j'n hom'o'j'n kaj ne dezir'u est'i kun ili.

2. Ĉar ili'a kor'o pens'as pri per'fort'aĵ'o kaj ili'a buŝ'o parol'as mal'bon'aĵ'o'n.

3. Per saĝ'o koristruiĝas dom'o, kaj per prudent'o ĝi fortik'iĝ'as.

4. Kaj per sci'ad'o la ĉambr'o'j plen'iĝ'as per ĉia hav'a grand'valor'a kaj agrabl'a.

5. Hom'o saĝ'a hav'as fort'o'n, kaj hom'o prudent'a est'as potenc'a.

6. Kun pri'pens'o far'u milit'o'n, kaj venk'o ven'as per mult'e da konsil'iĝ'o.

7. Tro alt'a est'as la saĝ'o por mal'saĝ'ul'o; ĉe la pord'eg'o li ne mal'ferm'os si'a'n buŝ'o'n.

8. Kiu intenc'as far'i mal'bon'o'n, tiu'n oni nom'as malic'ul'o.

9. Malic'o de mal'sag'ec'o est'as pek'o, kaj blasfem'ant'o est'as abomen'aĵ'o por hom'o.

10. Se vi montr'iĝ'is mal'fort'a en tag'o de mizer'o, vi'a fort'o est'as mal'grand'a.

11. Sav'u tiu'j'n, kiu'j'n oni pren'is por mort'ig'i, kaj ne for'tir'iĝ'u de tiu'j, kiu'j est'as kondamn'it'a'j al mort'o.

12. Se vi dir'as, "ni tio'n ne sci'is",—la esplor'ant'o de kor'o'j ja kompren'as kaj la gard'ant'o de vi'a anim'o ja sci'as, kaj Li re'don'as al hom'o laŭ li'a'j far'o'j.

13. Manĝ'u, mi'a fil'o, miel'o'n, ĉar ĝi est'as bon'a, kaj freŝ'a miel'o eŝtas dolĉ'a por vi'a gorĝ'o;

14. tia est'as por vi'a anim'o la sci'ad'o de saĝ'o, se vi ĝi'n trov'is, kaj ekzist'as eŝtonteco, kaj vi'a esper'o ne pere'os.

15. Ne insid'u, mal'virt'ul'o, kontraŭ la dom'o de virt'ul'o, ne atak'u li'a'n ripoz'ej'o'n;

16. ĉar sep foj'o'j'n virt'ul'o fal'os kaj tamen lev'iĝ'os, sed mal'virt'ul'o'j implik'iĝ'as en la mal'feliĉ'o.

17. Kiam fal'as vi'a mal'amik'o, ne ĝoj'u, kaj ĉe li'a mal'feliĉ'o vi'a kor'o ne plezur'iĝ'u;

18. ĉar ebl'e Di'o vid'os, kaj tio ne plaĉ'os al Li, kaj Li re'turn'os de li Si'a'n koler'o'n.

19. Ne koler'u kontraŭ mal'bon'far'ant'o'j kaj ne envi'u la mal'virt'ul'o'j'n.

20. Ĉar la mal'bon'ul'o ne hav'os est'ont'ec'o'n, la lum'il'o de mal'virt'ul'o'j esting'iĝ'os.

21. Tim'u, mi'a fil'o, Di'o'n kaj la reĝ'o'n, kun ribel'ul'o'j ne komunik'iĝ'u.

22. Ĉar subit'e ven'os ili'a pere'o, kaj kiu sci'as, kiam ven'os la pun'o de ambaŭ?

23. Ankaŭ ĉi tio est'as vort'o'j de saĝ'ul'o'j: konsider'i person'o'j'n ĉe juĝ'ad'o est'as ne bon'e.

24. Kiu dir'as al mal'virt'ul'o "vi est'as virt'ul'o", tiu'n mal'ben'os popol'o'j, tiu'n mal'am'os gent'o'j.

25. Sed kiu'j far'as riproĉ'o'j'n, tiu'j plaĉ'as, kaj sur ili'n ven'os bon'a ben'o.

26. Kiu respond'as ĝust'a'j'n vort'o'j'n, tiu kis'as per la lip'o'j.

27. Plen'um'u vi'a'n labor'o'n ekster'e, pret'ig'u ĉio'n sur vi'a kamp'o, kaj post'e aranĝ'u vi'a'n dom'o'n.

28. Ne atest'u sen kaŭz'o kontraŭ vi'a proksim'ul'o, ĉar vi tromp'us per vla buŝ'o.

29. Ne dir'u: "Kiel li ag'is kontraŭ mi, tiel mi ag'os kontraŭ li: mi re'don'os al la hom'o laŭ li'a far'o."

30. Mi pas'is tra kamp'o de hom'o mal'diligent'a kaj tra vin'ber'ĝarden'o de sen'saĝ'ul'o;

31. kaj jen ĉie el'kresk'is urtik'o, ĉio est'as kovr'it'a de dorn'o'j, kaj la ŝton'a mur'o est'as detru'it'a.

32. Kaj kiam mi vid'is, mi pren'is ĝi'n en mi'a'n kor'o'n, mi rigard'is kaj ricev'is instru'o'n;

33. Ne long'e vi dorm'os, ne long'e vi dorm'et'os, ne long'e vi'a'j man'o'j rest'os kun'met'it'a'j por kuŝ'ad'o;

34. kaj ven'os vi'a mal'riĉ'ec'o kiel migr'ant'o, kaj vi'a sen'hav'ec'o kiel vir'o arm'it'a.

La Predik'ant'o

Ĉapitr'o I

Vort'o'j de la Predik'ant'o, fil'o de Davido, reĝ'o en Jeruzalem'o. Vant'aĵ'o de vant'aĵ'o'j, dir'is, la Predik'ant'o, vant'aĵ'o de vant'aĵ'o'j, ĉio est'as vant'aĵ'o. Kia'n profit'o'n hav'as la hom'o de ĉiu'j si'a'j labor'o'j, kiu'j'n li labor'as sub la sun'o? Generaci'o for'ir'as kaj generaci'o ven'as, kaj la ter'o rest'as etern'e. Lev'iĝ'as la sun'o kaj sub'ir'as la sun'o, kaj al si'a lok'o ĝi rapid'as, kaj tie ĝi lev'iĝ'as. Ir'as al sud'o kaj re'ir'as al nord'o, turn'iĝ'as, turn'iĝ'as en si'a ir'ad'o la vent'o, kaj al si'a'j rond'o'j re'ven'as la vent'o. Ĉiu'j river'o'j ir'as al la mar'o, sed la mar'o ne plen'iĝ'as; al la lok'o, al kiu la river'o'j al'flu'as, ili al'flu'as ĉiam de'nov'e. Ĉiu'j vort'o'j est'as mal'fort'a'j, ne pov'as hom'o ĉio'n el'dir'i; ne sat'iĝ'as la okul'o de vid'ad'o kaj ne plen'iĝ'as la orel'o de aŭd'ad'o. Kio est'is, tio est'os, kaj kio est'is far'at'a, tio est'os far'at'a, kaj ekzist'as neni'o nov'a sub la sun'o. Ekzist'as io, pri kio oni dir'as: "Vid'u, tio ĉi est'as nov'a"; sed ĝi est'is jam en la etern'a temp'o, kiu est'is antaŭ ni. Ne rest'is memor'o pri la antaŭ'ul'o'j; kaj ankaŭ pri la post'e'ul'o'j, kiu'j est'os, ne rest'os memor'o ĉe tiu'j, kiu'j est'os post'e. Mi, Predlkanto, est'is reĝ'o super Izraelo en Jeruzalem'o. Kaj mi decid'is en mi'a kor'o esplor'i kaj ekzamen'i per la saĝ'o ĉio'n, kio far'iĝ'as sub la ĉiel'o: tiu'n ĉi mal'facil'a'n okup'o'n Di'o don'is al la hom'id'o'j, por ke ili si'n turment'u per ĝi. Mi vid'is ĉiu'j'n afer'o'j'n, kiu'j far'iĝ'as sub la sun'o, kaj jen, ĉio est'as vant'aĵ'o kaj aranĝ'o'j vent'a'j. Kurb'ig'it'a'n oni ne pov'as re'rekt'ig'i, kaj mank'ant'a'n oni ne pov'as kalkul'i. Mi parol'is kun mi'a kor'o tiel'e: jen mi kresk'ig'is kaj mult'ig'is en mi scienc'o'n pli ol ĉiu'j, kiu'j est'is antaŭ mi en Jeruzalem'o, kaj mi'a kor'o penetr'is mult'o'n da saĝ'o kaj sci'o. Sed kiam mi dediĉ'is mi'a'n kor'o'n, por ek'kon'i la saĝ'ec'o'n kaj ek'kon'i la mal'saĝ'ec'o'n kaj sen'senc'ec'o'n, mi ek'sci'is, ke ankaŭ tio ĉi est'as entrepren'o vent'a. Ĉar ĉe mult'e da saĝ'ec'o est'as mult'e da koler'em'ec'o, kaj, kiu pli'mult'ig'as si'a'j'n sci'o'j'n, pli'mult'ig'as si'a'j'n dolor'o'j'n.

Ĉapitr'o Iv.

Kaj mi re'turn'iĝ'is kaj mi vid'is ĉiu'j'n prem'o'j'n, kiu'j est'as far'at'a'j sub la sun'o: kaj jen est'as larm'o'j de prem'at'o'j, kaj ne ekzist'as por ili konsol'ant'o; kaj per'fort'ec'o de la man'o de ili'a'j prem'ant'o'j, kaj ne ekzist'as por li konsol'ant'o. Kaj mi trov'is, ke la mort'int'o'j, kiu'j jam antaŭ long'e mort'is, est'as pli feliĉ'a'j ol la viv'ant'o'j, kiu'j viv'as ĝis nun. Kaj pli feliĉ'a ol ili ambaŭ est'as tiu, kiu ĝis nun ne ekzist'is, kiu ne vid'is la mal'bon'a'j'n far'o'j'n, kiu'j est'as far'at'a'j sub la sun'o. Mi vid'is ankaŭ, ke ĉiu labor'o kaj ĉiu akurat'ec'o en la far'o'j est'as nur konkur'ad'o de unu kontraŭ ali'a, kaj ankaŭ tio ĉi est'as vant'aĵ'o kaj vent'aĵ'o. Mal'saĝ'ul'o kun'met'as si'a'j'n man'o'j'n kaj for'manĝ'as si'a'n korp'o'n. Pli bon'e est'as plen'man'o da trankvil'anim'ec'o, ol ambaŭ'man'o da pen'ad'o kaj vent'aĵ'o. Kaj de'nov'e mi vid'is vant'aĵ'o'n sub la sun'o: jen est'as sol'ul'o kaj neniu'n ali'a'n li hav'as, nek fil'o'n nek frat'o'n li hav'as; kaj tamen ne hav'as fin'o'n li'a labor'ad'o, kaj li'a okul'o ne pov'as sat'iĝ'i de riĉ'ec'o; por kiu do mi labor'as kaj sen'ig'as mi'a'n anim'o'n de ĝu'ad'o? Tio ĉi ankaŭ est'as vant'aĵ'o kaj mal'bon'a afer'o. Pli bon'e est'as al du ol al unu, ĉar ili hav'as bon'a'n rekompenc'o'n por si'a labor'ad'o. Ĉar se ili fal'os, unu lev'os la ali'a'n; sed ve al unu, se li fal'os, kaj se ne est'as ali'a, kiu li'n lev'us. Ankaŭ se du kuŝ'iĝ'as, est'as al ili varm'e, sed unu kiel li varm'iĝ'os? Kaj se iu montr'os si'n pli fort'a kontraŭ unu, tiam ambaŭ star'os kontraŭ li; eĉ faden'o tri'op'ig'it'a ne baldaŭ dis'ŝir'iĝ'os. Pli bon'a est'as knab'o mal'riĉ'a sed saĝ'a, ol reĝ'o mal'jun'a sed mal'saĝ'a, kiu jam ne pov'as akir'i sci'o'n. Iu el mal'liber'ej'o el'ir'is kaj far'iĝ'is reĝ'o, ali'a por reĝ'ec'o nask'iĝ'is kajtamen est'as mal'riĉ'a. Mi vid'is, ke ĉiu viv'ant'o ir'as sub la sun'o kun infan'o: ĝi est'as la ali'a, kiu okup'os li'a'n lok'o'n. Sen'fin'a est'as la popol'o, kiu est'is antaŭ ili, kaj ankaŭ la post'e'ul'o'j ne ĝoj'os pri li; ankaŭ tio ĉi est'as vant'aĵ'o kaj vent'aĵ'o. Gard'u vi'a'n pied'o'n, kiam vi ir'os en dom'o'n de Di'o, kaj est'u pret'a pli por aŭskult'ad'o, ol por ofer'don'ad'o de mal'saĝ'ul'o'j; ĉar ili ne sci'as, ke ili ag'as mal'bon'e.

Ĉapitr'o V.

Ne rapid'u kun vi'a buŝorkaj vi'a kor'o ne rapid'u el'parol'i vort'o'n antaŭ Dlo, ĉar Di'o est'as en la ĉiel'o, kaj vi est'as sur la ter'o; tial mal'mult'a'j est'u vi'a'j vort'o'j. Ĉar la sonĝ'o prezent'iĝ'as per mult'e da ag'ad'o, kaj parol'o de mal'saĝ'ul'o konsist'as el mult'e da vort'o'j. Kiam vi far'os promes'o'n al Di'o, ne prokrast'u ĝi'n plen'um'i, ĉar mal'agrabl'a'j est'as mal'sat'ul'o'j; kio'n vi promes'is, tio'n plen'um'u. Pli bon'e est'as, ke vl ne far'u promes'o'n, ol far'i promes'o'n kaj ne plen'um'i. Ne permes'u al vi'a buŝ'o pek'ig'i vi'a'n korp'o'n, kaj ne dir'u al la send'it'o de Di'o, ke ĝi est'as erar'o; kial far'i, ke Di'o kolerŭ pro vi'a parol'o, kaj ke Li detru'u la far'o'n de vi'a'j man'o'j? Ĉe mult'o da sonĝ'o'j kaj vant'aĵ'o'j est'as ankaŭ mult'e da vort'o'j; sed vi tim'u Di'o'n. Se prem'ad'o'n de mal'riĉ'ul'o kaj romp'ad'o'n de just'ec'o kaj honest'ec'o vi vid'as en land'o, ne mir'u, ĉar pli alt'a kontrol'as pli alt'a'n kaj plej altai ili'n kontrol'as. Kaj super'ec'o'n en ĉio hav'as tiu land'o, en kiu la reĝ'o serv'as al la ter'o. Kiu am'as arĝent'o'n, tiu ne sat'iĝ'os per arĝent'o, kaj kiu am'as riĉ'ec'o'n, al tiu ĝi ne don'os util'o'n; ankaŭ tio ĉi est'as vant'aĵ'o. Ju pli est'as da hav'o, des pli mult'a'j est'as ĝi'a'j konsum'ant'o'j; kaj kia'n profit'o'n hav'as ĝi'a mastr'o krom vid'i ĝi'n per si'a'j okul'o'j? Dolĉ'a est'as la dorm'o de labor'ant'o, ĉu li manĝ'as mal'mult'e aŭ mult'e; sed tro'sat'ec'o ne las'as la riĉ'ul'o'n dorm'i. Turment'a'n mal'bon'o'n mi vid'is sub la sun'o: riĉ'ec'o'n konserv'at'a'n por la mal'util'o de ĝi'a propr'a mastr'o. Kaj pere'as tiu ĉi riĉ'ec'o en mal'favor'a'j cirkonstanc'o'j; nask'iĝ'as fil'o, kaj li neni'o'n hav'as en la man'o. Kiel li el'ir'is el la ventr'o de si'a patr'in'o, tiel nud'a li for'ir'as, kiel li ven'is, kaj neni'o'n li el'port'as el si'a labor'o, kio'n li pov'us port'i en la man'o. Kaj tio ĉi est'as turment'a dolor'o, ke kiel li ven'is, tiel li for'ir'as; kia'n do profit'o'n li hav'as de tio, ke li labor'as por la vent'o? Kaj ĉiu'j'n si'a'j'n tag'o'j'n li konsum'is en mal'lum'o, en mult'e da ekscit'iĝ'o, en mal'san'o kaj mal'agrabl'aĵ'o'j! Jen, kio'n mi vid'is bon'a'n, ke est'as bel'e manĝ'i kaj trink'i kaj ĝu'i plezur'o'j'n de Ĉiu'j si'a'j labor'o'j, kiu'j'n hom'o labor'as sub la sun'o en la mal'mult'a'j tag'o'j de si'a viv'o, kiu'j'n don'is al li Di'o; ĉar tio est'as li'a aparten'aĵ'o. Kaj se al iu hom'o Di'o don'is riĉ'ec'o'n kaj hav'o'n kaj don'is al li la pov'o'n konsum'i ili'n kaj pren'i si'a'n part'o'n kaj ĝu'i plezur'o'n de si'a'j labor'o'j,—tio ĉi est'as don'o de Di'o. Ĉar ne long'e li memor'os la tag'o'j'n de si'a viv'o, Di'o don'as al li ĝoj'o'n de li'a kor'o.

Ĉapitr'o XII.

Kaj memor'u vi'a'n Kre'int'o'n en la tag'o'j de vi'a jun'ec'o, dum ne ven'is ankoraŭ la tag'o'j de mal'bon'o kaj ne ven'is la jar'o'j, pri kiu'j vi dir'os: "mi ne hav'as plezur'o'n de ili"; dum ne mal'lum'iĝ'is la sun'o, la lum'o, la lun'o kaj la stel'o'j, kaj ne re'ven'is nub'o'j post la pluv'o. Kiam ek'trem'os la gard'ant'o'j de la dom'o kaj mal'fort'iĝ'os la milit'ant'o'j, kaj ĉes'os muel'i la muel'ant'o'j, ĉar est'os mal'mult'e da ili, kaj sen'vid'iĝ'os la rigard'ant'o'j tra la fenestr'o'j; kaj ferm'it'a'j est'os la pord'o'j al la strat'o, kiam ek'silent'os la son'ad'o de la muel'ŝton'o; kaj hom'o lev'iĝ'ad'os laŭ la kri'o de bird'o, kaj mal'laŭt'iĝ'os la son'o'j de kant'o'j: kaj alt'aĵ'o'j'n ili ek'tim'os, kaj sur la voj'o aper'os terur'o'j, kaj ek'flor'os la migdal'arb'o kaj pez'iĝ'os la gril'o, kaj mal'aper'os dezir'o: tiam hom'o for'ir'os en si'a'n etern'a'n dom'o'n, kaj sur la strat'o marŝ'os plor'ant'o'j; ĝis dis'ŝir'iĝ'os la arĝent'a ĉen'et'o, romp'iĝ'os la or'a lamp'et'o, romp'iĝ'os la kruĉ'o ĉe la font'o kaj fal'os la rad'o en la put'o'n. Kaj la polv'o re'far'iĝ'os ter'o, kiel ĝi est'is, kaj la spirit'o re'ir'os al Di'o, kiu ĝi'n don'is. Vant'o de vantaĵoĵ dir'is la Predik'ant'o, ĉio est'as vant'aĵ'o. Krom tio, ke la Predik'ant'o est'is saĝ'ul'o, li ankoraŭ instru'is sci'o'n al la popol'o; li ĉio'n pes'is, esplor'is kaj verk'is mult'e da sentenc'o'j. Pen'is la Predik'ant'o trov'i agrabl'a'j'n parol'o'j'n, kaj li skrib'is. ĝust'e vort'o'j'n de ver'o. La parol'o'j de saĝ'ul'o'j est'as kiel akr'a'j pint'o'j, kaj kiel en'bat'it'a'j najl'o'j est'as la vort'o'j de publik'a'j parol'ist'o'j; ili est'as don'it'a'j de unu paŝt'ist'o. Kaj krom tio, mi'a fil'o, akcept'u mi'a'n instru'o'n, ke se oni vol'us verk'i mult'a'j'n libr'o'j'n, ne est'us fin'o, kaj mult'e leg'i lac'ig'as la korp'o'n. Ni aŭskult'u la fin'o'n de ĉio: tim'u Di'o'n kaj plen'um'u Li'a'j'n ordon'o'j'n, ĉar tio ĉi est'as ĉio por la hom'o. Ĉar ĉiu'n far'o'n Di'o ven'ig'os al juĝ'o, eĉ ĉio'n kaŝ'it'a'n, ĉu ĝi est'as bon'a aŭ mal'bon'a.

***END OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK EL LA BIBLIO***

******* This file should be named 11307-0.txt or 11307-0.zip *******

This and all associated files of various formats will be found in: https://www.gutenberg.org/1/1/3/0/11307

Updated editions will replace the previous one—the old editions will be renamed.

Creating the works from public domain print editions means that no one owns a United States copyright in these works, so the Foundation (and you!) can copy and distribute it in the United States without permission and without paying copyright royalties. Special rules, set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark. Project Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you charge for the eBooks, unless you receive specific permission. If you do not charge anything for copies of this eBook, complying with the rules is very easy. You may use this eBook for nearly any purpose such as creation of derivative works, reports, performances and research. They may be modified and printed and given away—you may do practically ANYTHING with public domain eBooks. Redistribution is subject to the trademark license, especially commercial redistribution.

*** START: FULL LICENSE ***

THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK

To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free distribution of electronic works, by using or distributing this work (or any other work associated in any way with the phrase "Project Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project Gutenberg-tm License (available with this file or online at https://gutenberg.org/license).

Section 1. General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm electronic works

1.A. By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to and accept all the terms of this license and intellectual property (trademark/copyright) agreement. If you do not agree to abide by all the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession. If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8.

1.B. "Project Gutenberg" is a registered trademark. It may only be used on or associated in any way with an electronic work by people who agree to be bound by the terms of this agreement. There are a few things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works even without complying with the full terms of this agreement. See paragraph 1.C below. There are a lot of things you can do with Project Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic works. See paragraph 1.E below.

1.C. The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation" or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project Gutenberg-tm electronic works. Nearly all the individual works in the collection are in the public domain in the United States. If an individual work is in the public domain in the United States and you are located in the United States, we do not claim a right to prevent you from copying, distributing, performing, displaying or creating derivative works based on the work as long as all references to Project Gutenberg are removed. Of course, we hope that you will support the Project Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with the work. You can easily comply with the terms of this agreement by keeping this work in the same format with its attached full Project Gutenberg-tm License when you share it without charge with others.

1.D. The copyright laws of the place where you are located also govern what you can do with this work. Copyright laws in most countries are in a constant state of change. If you are outside the United States, check the laws of your country in addition to the terms of this agreement before downloading, copying, displaying, performing, distributing or creating derivative works based on this work or any other Project Gutenberg-tm work. The Foundation makes no representations concerning the copyright status of any work in any country outside the United States.

1.E. Unless you have removed all references to Project Gutenberg:

1.E.1. The following sentence, with active links to, or other immediate access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed, copied or distributed:

This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at www.gutenberg.org

1.E.2. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived from the public domain (does not contain a notice indicating that it is posted with permission of the copyright holder), the work can be copied and distributed to anyone in the United States without paying any fees or charges. If you are redistributing or providing access to a work with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or 1.E.9.

1.E.3. If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted with the permission of the copyright holder, your use and distribution must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional terms imposed by the copyright holder. Additional terms will be linked to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the permission of the copyright holder found at the beginning of this work.

1.E.4. Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm License terms from this work, or any files containing a part of this work or any other work associated with Project Gutenberg-tm.

1.E.5. Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this electronic work, or any part of this electronic work, without prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with active links or immediate access to the full terms of the Project Gutenberg-tm License.

1.E.6. You may convert to and distribute this work in any binary, compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any word processing or hypertext form. However, if you provide access to or distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than "Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org), you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other form. Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm License as specified in paragraph 1.E.1.

1.E.7. Do not charge a fee for access to, viewing, displaying, performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9.

1.E.8. You may charge a reasonable fee for copies of or providing access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided that

- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method you already use to calculate your applicable taxes. The fee is owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he has agreed to donate royalties under this paragraph to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation. Royalty payments must be paid within 60 days following each date on which you prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax returns. Royalty payments should be clearly marked as such and sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the address specified in Section 4, "Information about donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation."

- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm License. You must require such a user to return or destroy all copies of the works possessed in a physical medium and discontinue all use of and all access to other copies of Project Gutenberg-tm works.

- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the electronic work is discovered and reported to you within 90 days of receipt of the work.

- You comply with all other terms of this agreement for free distribution of Project Gutenberg-tm works.

1.E.9. If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm electronic work or group of works on different terms than are set forth in this agreement, you must obtain permission in writing from both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark. Contact the Foundation as set forth in Section 3 below.

1.F.

1.F.1. Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread public domain works in creating the Project Gutenberg-tm collection. Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic works, and the medium on which they may be stored, may contain "Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by your equipment.

1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all liability to you for damages, costs and expenses, including legal fees. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE PROVIDED IN PARAGRAPH F3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.

1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a written explanation to the person you received the work from. If you received the work on a physical medium, you must return the medium with your written explanation. The person or entity that provided you with the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a refund. If you received the work electronically, the person or entity providing it to you may choose to give you a second opportunity to receive the work electronically in lieu of a refund. If the second copy is also defective, you may demand a refund in writing without further opportunities to fix the problem.

1.F.4. Except for the limited right of replacement or refund set forth in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS,' WITH NO OTHER WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE.

1.F.5. Some states do not allow disclaimers of certain implied warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages. If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by the applicable state law. The invalidity or unenforceability of any provision of this agreement shall not void the remaining provisions.

1.F.6. INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance with this agreement, and any volunteers associated with the production, promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works, harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees, that arise directly or indirectly from any of the following which you do or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause.

Section 2. Information about the Mission of Project Gutenberg-tm

Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of electronic works in formats readable by the widest variety of computers including obsolete, old, middle-aged and new computers. It exists because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from people in all walks of life.

Volunteers and financial support to provide volunteers with the assistance they need, is critical to reaching Project Gutenberg-tm's goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will remain freely available for generations to come. In 2001, the Project Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations. To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4 and the Foundation web page at https://www.pglaf.org.

Section 3. Information about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation

The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit 501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal Revenue Service. The Foundation's EIN or federal tax identification number is 64-6221541. Its 501(c)(3) letter is posted at https://pglaf.org/fundraising. Contributions to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent permitted by U.S. federal laws and your state's laws.

The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S. Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered throughout numerous locations. Its business office is located at 809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email business@pglaf.org. Email contact links and up to date contact information can be found at the Foundation's web site and official page at https://pglaf.org

For additional contact information:
Dr. Gregory B. Newby
Chief Executive and Director
gbnewby@pglaf.org

Section 4. Information about Donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation

Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide spread public support and donations to carry out its mission of increasing the number of public domain and licensed works that can be freely distributed in machine readable form accessible by the widest array of equipment including outdated equipment. Many small donations ($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt status with the IRS.

The Foundation is committed to complying with the laws regulating charities and charitable donations in all 50 states of the United States. Compliance requirements are not uniform and it takes a considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up with these requirements. We do not solicit donations in locations where we have not received written confirmation of compliance. To SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any particular state visit https://pglaf.org

While we cannot and do not solicit contributions from states where we have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition against accepting unsolicited donations from donors in such states who approach us with offers to donate.

International donations are gratefully accepted, but we cannot make any statements concerning tax treatment of donations received from outside the United States. U.S. laws alone swamp our small staff.

Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation methods and addresses. Donations are accepted in a number of other ways including including checks, online payments and credit card donations. To donate, please visit: https://pglaf.org/donate

Section 5. General Information About Project Gutenberg-tm electronic works.

Professor Michael S. Hart was the originator of the Project Gutenberg-tm concept of a library of electronic works that could be freely shared with anyone. For thirty years, he produced and distributed Project Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support.

Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S. unless a copyright notice is included. Thus, we do not necessarily keep eBooks in compliance with any particular paper edition.

Each eBook is in a subdirectory of the same number as the eBook's eBook number, often in several formats including plain vanilla ASCII, compressed (zipped), HTML and others.

Corrected EDITIONS of our eBooks replace the old file and take over the old filename and etext number. The replaced older file is renamed. VERSIONS based on separate sources are treated as new eBooks receiving new filenames and etext numbers.

Most people start at our Web site which has the main PG search facility:

https://www.gutenberg.org

This Web site includes information about Project Gutenberg-tm, including how to make donations to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks.

EBooks posted prior to November 2003, with eBook numbers BELOW #10000, are filed in directories based on their release date. If you want to download any of these eBooks directly, rather than using the regular search system you may utilize the following addresses and just download by the etext year.

http://www.ibiblio.org/gutenberg/etext06

(Or /etext 05, 04, 03, 02, 01, 00, 99,
98, 97, 96, 95, 94, 93, 92, 92, 91 or 90)

EBooks posted since November 2003, with etext numbers OVER #10000, are filed in a different way. The year of a release date is no longer part of the directory path. The path is based on the etext number (which is identical to the filename). The path to the file is made up of single digits corresponding to all but the last digit in the filename. For example an eBook of filename 10234 would be found at:

https://www.gutenberg.org/1/0/2/3/10234

or filename 24689 would be found at: https://www.gutenberg.org/2/4/6/8/24689

An alternative method of locating eBooks: https://www.gutenberg.org/GUTINDEX.ALL

*** END: FULL LICENSE ***